Sigurna zemlja, Zakon, Kuća ili dom, Karta u jednom pravcu, Kofer, Ruke, Adresa, Tuge, Čišćenje, Drugi, Jugoslovenstvo, Hrabrost i kukavičluk, Prijatelji… neki su od pojmova kojima je više od 30 umetnika i aktivističkih kolektiva stvorilo “Rečnik migracija” na izložbi posvećenoj 90-im godinama, kojom je 5. decembra ponovo otvoren obnovljeni Muzej "25. maj", deo kompleksa Muzeja Jugoslavije u Beogradu, piše Seecult.
Primarni cilj izložbe “Devedesete – Rečnik migracija”, čije su kustoskinje Ana Panić i Simona Ognjanović, bilo je mapiranje različitih formi angažmana od 90-ih do danas kroz koje su u polju umetnosti adresirani društveni, kulturni, politički i pravni problemi stvoreni složenim i traumatičnim migracionim procesima u i iz Srbije, dok je dokumentarno-istoriografski pristup stavljen u drugi plan, ali se može pratiti kroz selekciju građe koja daje širi kontekst adresiranih fenomena.
U izložbu su uključene i aktivističke inicijative i organizacije iz civilnog sektora, koje u svoj rad uključuju saradnju sa savremenim umetnicima/cama, ili su ih pokretali umetnici/ce, navele su kustoskinje, navodi Seecult.
Na izložbi učestvuju: Asocijacija Apsolutno, Aleksandrija Ajduković, Dejan Dimitrijević/Nebojša Šerić Šoba, Dušica Dražić, Dionis Eskorsa, Jusuf Hadžifejzović, Kiosk – platforma za savremenu umetnost, Milena Maksimović, Goranka Matić, kolektiv Migrative Art, Ana Miljanić, Milorad Mladenović, Ivana Momčilović/Loran Vanson, Tanja Ostojić, Vesna Pavlović, Nikola Radić Lucati, Vladimir Radojičić, Vahida Ramujkić, Rena Redle i Vladan Jeremić, Balint Sombati, Škart, Čedomir Vasić, Grupa 484, udruženje “Kardan – kultura sećanja”, Vojvođanski građanski centar, Združena akcija “Krov nad glavom” i Žene u crnom.
Želju kustoskinja da stvore svojevrsni alternativni rečnik – pojmovnik migracija, različit od uobičajene administrativne terminologije, prati i “rečnička struktura” postavke izložbe kroz koju se posetioci kreću kao kroz lavirint, vođeni putokazima i znacima preuzetim iz saobraćaja.
Tematski okvir migracija proširen je i pojmovima koje su definisali sami umetnici, tumačeći ne samo svoje radove, već i fenomene kojima se bave.
Učesnici su bili pozvani da, u saradnji sa kustoskinjama, odaberu pojam, sintagmu ili idiom, koji na najprecizniji način artikuliše njihovu poziciju, kao i da napišu izjavu koja objašnjava taj izbor. “Rečnik migracija”, prema navodima kustoskinja, nudi alat za preoblikovanje opštih mesta koja diktiraju i mišljenje i delovanje, otvarajući na taj način pitanje uloge umetnosti, aktivizma, civilnog društva i javnih institucija u rekonstrukciji prošlosti.
Izložba “Devedesete – Rečnik migracija” deo je većeg projekta “Nova mapiranja Evrope”, podržanog od programa Kreativna Evropa, koji MJ realizuje u partnerstvu sa Akademijom likovnih umetnosti u Beču i Midelsbro institutom za modernu umetnost i Modernom galerijom u Ljubljani.
Za 17. decembar najavljeno je i otvaranje izložbe “Projekat Jugoslavija”, koju Muzej Jugoslavije realizuje u saradnji sa Kioskom, a obuhvata video intervjue sa oko stotinu sagovornika različitih uzrasta i profila iz svih zemalja nastalih nakon raspada Jugoslavije. Umesto konkretnog pitanja, autorke Ana Adamović i Milica Pekić su svakom od učesnika ponudile po jedan od identifikacionih kartona, koji sadrži: opis, datum ili period iz kog potiče i poreklo, predmeta koji su deo fonda Muzeja Jugoslavije.
