Na starom železničkom gvozdenom mostu na Kolubari u Ćelijama, u utorak je predstavljen najnoviji roman književnika Radovana Belog Markovića "Stojna vetrenjača", u izdanju Srpske književne zadruge.

Radnja romana se odvija u piščevom „belom Valjevu“ s kraja 19. i početkom 20. veka. U centru zbivanja je bojar Tadić, koji pokušava da izgradi vetrenjaču na brdu iznad Valjeva, Poparskom brdu. U priču su upletene i poznate ličnosti iz naše kulturne prošlosti, filozof Branimir Petronijević, geograf Jovan Cvijić, književnici Milovan Glišić, Stevan Sremac, Laza Lazarević i drugi.

O romanu, svojstvenoj prozi i specifičnom jeziku Belog Markovića, govorio je prof. dr Radivoje Mikić.

„U srpskoj književnosti ne postoji pisac koji je sistematičnije ispevao dugu i složenu poemu, specifični hvalospev prostoru, koji se može označiti kao njegov zavičaj, a to je čitavo kolubarsko područje kome je u svojim delima podigao visoki književni spomenik. Kada čitate Radovanove priče i romane, imate utisak da se krećete kroz prostor koji beleže istorija i geografija, a kada zađete u njegove knjige, vi vidite da je napravio svoj svet u kome se jedino on suvereno kreće. Radovan Beli Marković još jednom diže dostojanstvo književnosti i hoće da pokaže da je njena uloga u ljudskom životu veoma visoka i važna, bez obzira na to što živimo u jednom dobu koji nam nameće jedan osiroteli duhovni pejzaž, u kojem i svi mi treba da se osetimo kao sirotinja. Svoju književnost i nas ponovo hoće da vrati raskoši, obilju i jednoj vrsti duhovnog plemstva. Na tome srpska kultura treba da mu bude zahvalna, u ovom trenutku i u godinama koje dolaze“, rekao je Mikić.

„Pomenimo, opet i opet, da zlehudom ćelijanstvu, kao pogledu na život i svet, svojim vekom priklonjen ostadoh, do kraja, ćelijanski se odazivajući kako kurti i murti, tako i velikanima mog doba. Reč je, naime, o drevnoj filosofiji koja i nije ćelijanska, a koju svaki Ćelijanac drugačije poima i tumači, nataknuti na kolac sopstvene sudbine, uz znanje da se moje ćelijanstvo, kao i sve drugo, dobom raslabilo, vidno kopneći i pred noge mi dokapavajući kao mutna surutka kroz duševno cedilo. Eto… Na ovom mestu pred vama stojeći i niz vodu setan gledajući, ne mogu da utišam odjeke mamljivih reči koje i sa ovog sveta kanda dopiru, pogotovo noću, dok se nebeski svod u vodi ogleda, kad se svakom može učiniti da preki u Nebo put nadole vodi, o čemu sam, za sada, bez sopstvene misli i utvrđenog stava. Mostarinu sam, koliko da se zna, već odavno platio“, rekao je Radovan Beli Marković.

Uz brojne poklonike književnosti i prijatelje iz Lajkovca i okoline, promociji je prisustvovao i Vojislav Koštunica, nekadašnji premijer Srbije i predsednik SR Jugoslavije, nekadašnji ministar unutrašnjih poslova Dušan Mihajlović, diplomata Darko Tanasković, slikar Slobodan Jevtić Pulika, novinar i publicista Miloš Jevtić i mnogi drugi.

Program je upotpunjen izložbom kaligrafskih radova „Lajkovački krasnopis“. Organizator promocije novog romana Radovana Belog Markovića bila je Gradska biblioteka Lajkovac, u saradnji sa Kulturnim centrom „Hadži Ruvim“, u okviru kulturno-zabavne manifestacije „Dani Lajkovca“, pod pokroviteljstvom opštine Lajkovac.