Kako će izgledati Prirodnjački muzej u Beogradu: Proglašeni pobednici arhitektonskog konkursa

Prvu nagrada u iznosu od 2.500.000 dinara žiri je jednoglasno radu autorskog tima: akademik prof. Branislav Mitrović, dipl. inž. arh; doc. dr Đorđe Alfirević, dipl. inž. arh; Uroš Majstorović, mast. arh; Dušan Grujović, mast. arh. i Dušan Međedović, mast. arh.

Projektanti prvonagrađenog rešenja su Ivana Lakić, mast. arh. i Stefan Lakić, mast. arh, a projektanti saradnici Jelisaveta Arsenović, mast. arh. i Ivana Nikolić, mast. arh.

Projekat zgrade Prirodnjačkog muzeja urađen je u okviru arhitektonskog studija „MITarh“ d.o.o. iz Beograda.

Muzej "utopljen" u Park prijateljstva

Kao što se može videti na vizualizacijama prvonagrađenog rešenja - Prirodnjački muzej praktično je nevidljiv, odnosno uspešno "utopljen" u prostor Parka prijateljstva, iza Palate Srbija.

Predloženo rešenje, kako se navodi u zvaničnom konceptu, predstavlja simbiozu otvorenog i zatvorenog prostora u okviru jedinstvenog sklopa.

"Takva jukstapozicija izražava ideju o totalitetu prirode kao fenomena i međusobnom odnosu njenih gradivnih delova. Potčinjenost nove građevine morfologiji lokacije i neposrednog okruženja podcrtava supremaciju prirodnog nad man-made artefaktima. Formirana je svojevrsna platforma za tumačenje univerzalnih procesa i metaforični prikaz kretanja i razvoja elemenata od kojih je sazdan svet. Smena godišnjih doba menja deo priobalja koje je uključeno u sklop muzeja pa objekat asocira i na živi organizam koji prikazuje diktat prirode i cikličnost vremenskog toka. Prirodni ekosistem proizveden je u muzejski eksponat", navodi se na zvaničnom sajtu konkursa.

Okosnica uređenja je, kako se dodaje, pešački pravac jugoistok – severozapad na koji se vezuju novi sadržaji parka na Ušću.
Na jugoistočnom kraju trase nalazi se pristup parku sa Brankovog mosta, posle čega se ozelenjenom promenadom dolazi do Muzeja 21. veka (novi muzej planiran u blizini Muzeja savremene umetnosti) te, preko kompleksa Prirodnjačkog muzeja, potez biva akcentiran panoramskim točkom.

Sam kompleks Prirodnjačkog muzeja postavljen je u severozapadnom delu konkursne parcele i pruža se, linearno, duž obale rukavca Dunava, naspram Velikog ratnog ostrva. Deo obale i pripadajuće akvatorije pomenutog rukavca uključen je u sklop muzeja predstavljajući njegov "otvoreni" deo.

Кrećući se opisanim pravcem, posetioci se uvode u središte muzejskog kompleksa gde se njihova kretanja razlažu na deo koji prati rub obale i trasu-most koja se pruža preko vodene površine.

Кolski pristup garaži kompleksa ostvaren je iz Bulevara Nikole Tesle. Кompleks je postavljen iza zaštitnog bedema priobalja dok je njegov otvoreni deo – akvatorija prepuštena menama godišnjih doba. Zatvoreni deo muzeja je pokriven "zelenim" krovom pa se, vizuelno, utapa u morfologiju terena, koji će biti u celosti dostupan javnosti.

Izlagački prostori su orijentisani prema priobalju tako da ih šetači, delimično, mogu sagledavati. Prostor, zapravo, predstavlja sklop ukopan sa tri strane. Pomoćni i servisni prostori muzeja su orijentisani prema bulevaru Nikole Tesle. Izlagački prostor je celovit i samim tim pogodan za različite izložbene postavke.

Linearni prostor zatvorenog dela muzeja je podeljen na dva krila i to: krilo prirodnjačkog muzeja i krilo gde je smešten akvarijum čime se formira jedinstvena, linearna, zakrivljena arhitektonska kompozicija. Središte te kompozicije je čvor gde se ukrštaju pešačka kretanja duž obale i ona koja se, ortogonalno na prethodno pomenuta pružaju preko dela akvatorije rukavca i ka Velikom ratnom ostrvu.

Ovakvim rešenjem je postojeći park gotovo neizmenjen i na taj način je dat iskaz u vezi sa vizuelnom zaštitom i očuvanjem postojećeg ambijenta, naglašava se na zvaničnom sajtu konkursa.

Radi unapređenja ponuđenog rešenja i povećanja njegove održivosti u fazi izvođenja i eksploatacije, žiri je preporučio da bi bilo potrbno da se prostor akvarijuma izmestiti iz objekta i da se u to krilo smeste depoi muzeja.

Na taj način se, kako se navodi, celokupan sklop razvija po površini tla, bezbedan od visokih podzemnih voda što bitno poboljšava eksplatacione troškove njegovog korišženja.

Ostali nagrađeni radovi

• Druga nagrada

Autori: Dušan Stojanović, dipl. inž. arh. i Pavle Stamenović, dipl. inž. arh.
Saradnici- projektanti: Đorđe Jovanović, mast. inž. arh; Vesna Janković, mast. inž. arh; Andrej Jovanović, mast. inž. arh; Mina Matković, B. Arch. i Nikola Jocić, B. Arch.

• Treća nagrada

Autori: prof. arh. Dejan Miljković, predstavnik tima; arh. Vida Nedeljković; arh. Luka Rajšić i arh. Jelena Milinković
Saradnici na projektu: prof. arh. Dejan Vasović ( konstrukcija) i student Milovan Srećković

Rad je izrađen u okviru biroa „Dejan Miljković arhitekti“ d.o.o.7

• Jednakovredan otkup

Autori i saradnici: Natalija Mrdović, B. Arch; Nemanja Čulić, B. Arch; Sara Dimitrijević, B. Arch; Кatarina Popović, B. Arch i Mihailo Miljanić, B. Arch.

• Jednakovredan otkup

Rad je urađen u okviru studija „AКVS arhitektura“ Beograd
Autori: Anđela Кarabašević Sudžum i Vladislav Sudžum
Projektanti: Vuk Zlatković, Filip Popović, Marija Matijević i Mrđan Кeković

Naručilac konkursa bio je Prirodnjački muzej u Beogradu, a sprovodilac Društvo arhitekata Beograd. Na konkurs je do predviđenog roka stiglo ukupno 18 radova.
Predsednik žirija bio je prof. Ivan Rašković, arhitekta, a članovi: Zoran Vapa, dipl.inž.građ, posebni savetnik ministra kulture; Danijela Vanušić, master istor.umetn, v.d. pomoćnika ministra kulture; Slavko Spasić, viši kustos, direktor Prirodnjačkog muzeja; Marko Stojčić, arhitekta, glavni gradski urbanista; Milka Gnjato, arhitekta, docent dr Milena Кordić, arhitekta.

Zamanik člana žirija bio je muzejski savetnik dr Boris Ivančević, a konsultant dr Marija Lalošević, arhitekta iz Urbanističkog zavoda Beograda

Izvestioci su radili u sastavu: arhitekta Tamara Petrović Кomlenić i dr Jelena Bogosavljević, arhitekta, asistent Arhitektonskog fakulteta u Beogradu.