Arms watch o padu aviona u Grčkoj: Kakve su veze Slobodana Tešića sa Valirom

Arms watch podseća da je Tešić pod američkim sankcijama od 2017. godine, kao i da je skoro deceniju proveo na listi zabrane putovanja Ujedinjenih nacija (UN) zbog kršenja sankcija UN protiv izvoza oružja u Liberiju 2003. Ministarstvo finansija SAD označilo je Tešića kao "jednog od najvećih trgovaca oružjem i municijom na Balkanu", navodeći da je direktno ili indirektno davao mito i finansijsku pomoć kako bi obezbedio ugovore o naoružanju sa raznim zemljama.

Tešić je, prema navodima američkog Ministarstva finansija, vodio potencijalne klijente na odmor visoke vrednosti, plaćao školovanje njihove dece u zapadnim školama ili univerzitetima i koristio je veliko mito da bi obezbedio ugovore.

Nakon dolaksa Srpske napredne stranke na vlast u Srbiji 2012, godine, Tešić je skinut sa crne liste UN, a sprski ministar spoljnih poslova mu je čak dao dipomatski pasoš, iako on nije bio diplomata, podseća Arms watch.

Taj portal piše i kako su SAD 2019. uvele sankcije devetorici Tešićevih saradnika. U saopštenju objavljenom 9. decembra, Ministarstvo finansija je navelo da je devetoro "postupilo ili navodno delovalo u ime ili za račun" Tešića, koji se nalazi na američkoj listi sankcija i kojoj je zamrznuta imovina.

Krije li se Tešić iza kompanije Valir?

Igrom slučaja, firma "Valir" registrovana je samo dve nedelje nakon uvođenja novih sankcija Tešiću i njegovom timu. Osnivač i direktor firme bio je Stefan Čupković, piše Arms watch.

Prema informacijama dobijenim iz Agencije za privredne registre Srbije, on je bio i predstavnik "Elvante" LTD u Srbiji, čiji je direktor bio Goran Andrić (jedan od devetoro Srba povezanih sa Tešićem, koji su na crnoj listi SAD).

Druga kompanija koju zastupa Stefan Čupković, a koja je indirektno povezana sa Slobodanom Tešićem, je "Lusor" d.o.o. Njegova adresa je ista kao i adresa "Elvante" LTD.

Kako prenose srpski mediji, stvarni vlasnik kompanije "Lusor" DOO je državljanin Jemena sa srpskim pasošem, Kaled Hamed, blisko povezan sa Slobodanom Tešićem.

Izvoz oružja u SAD

Dok je Tešić pod američkim sankcijama, što znači da ne može da ima posla ni sa jednom kompanijom u SAD, "Valir" je 2021. i 2022. izvezao 249 tona srpskog oružja u SAD, prema podacima US Importsa i javnoj evidenciji, ističe Arms watch. U 2020, samo godinu dana od osnivanja, kompanija je prijavila 15,4 miliona dolara godišnjeg prihoda.

Od 9. novembra 2021. do 20. juna 2022. "Valir" je izvezao 98,7 tona kertridža (5,56×45 mm i 9×19 mm) morskim putem iz Nemačke do luke Čarlston, u američkoj saveznoj državi Južna Karolina. Kupac svih šest pošiljki bila je američka kompanija Erie Ordnance Depot LLC.

Druga američka kompanija Nemo Arms Inc. uvezla je 150 tona municije 2021. godine, a izvoznik je ponovo "Valir". Teret je prevezen morskim putem iz crnogorske luke Bar do Vilmingtona, u Severnoj Karolini, u SAD.

"Valir" je 2. februara 2021. izvezao 10 miliona komada metaka 5,65k45mm američkoj kompaniji NEMO Arms Inc.

Ove patrone proizvodi Prvi Partizan-Srbija i oni su NATO standard. Prvi Partizan je državna fabrika oružja. Navedena je na sajtu kompanije među "Valirovim" glavnim partnerima zajedno sa još četiri srpska državna proizvođača oružja i Ministarstvom odbrane Srbije.