Bratstvo Visokih Dečana: Tekst u "Kohi" podstiče mržnju neistinama o crkvi

Iz manastira su naveli da ne postoje konkretni i pisani dokazi o tim tvrdnjama i da se takvim neistinama u vreme velikih hrišćanskih praznika podstiče etnička i verska mržnja.

"Koha" je, kako ističu, objavila članak koji grubo, pogrešno predstavlja istoriju crkve Presvete Bogorodice Ljeviške u Prizrenu na Kosovu i Metohiji.

"Nažalost, uprkos pozitivnom izveštavanju o pravoslavnom hrišćanskom Božiću na Kosovu i pozitivnim božićnim željama glavnih kosovskih političkih lidera, novinski portal 'Koha', nekada poznat po profesionalnom novinarstvu, sada je postao medij koji često objavljuje jednostrane, pseudo-istorijske tekstove koji podstiču etničku i versku mržnju, posebno protiv Srpske pravoslavne crkve", naveli su iz manastira na društvenoj mreži Iks "X".
Monaštvo Visokih Dečana je podsetilo da je nekadašnju crkvu Panagije Eleouse – Bogorodice Ljeviške rekonstruisao u 14. veku kralj Stefan Milutin, dajući joj sadašnju strukturu s pet kupola, "što je opširno dokumentovano u srednjovekovnoj i modernoj istorijskoj i umetničkoj literaturi, s opsežnom listom izvora koji to potvrđuju".

"Ne postoje konkretni pisani dokazi o bilo kakvim dardanskim etničkim crkvama. Dardanija i kasnije Mezija, koje se pominju u rimskim hrišćanskim izvorima, bile su administrativne regije Carstva i nisu povezane isključivo s modernim etničkim identitetima", naveli su.

Istakli su da je ova crkva u 17. veku pretvorena u džamiju, gde je korišćena za muslimanske molitve petkom i bila je poznata kao Petka džamija, što upućuje da ovaj naziv nema veze s prvobitnim imenom crkve već s džamijom.

"Nakon balkanskih ratova 1912-1913. i oslobođenja od osmanske vlasti, je ponovo pretvorena u crkvu, pronađene su mnoge freske sa srpskim natpisima i nastavila je da funkcioniše kao pravoslavna crkva i istorijsko sedište srpsko-pravoslavnih episkopa na Kosovu", naveli su.

"Složena vizantijska i srpska istorija ove crkve ne opravdava poricanje njenog sadašnjeg identiteta kao Uneskove svetske baštine koja pripada Srpskoj pravoslavnoj crkvi, registrovana pod istorijskim imenom Presveta Bogorodica Ljeviška (od njenog starijeg grčkog imena Eleusa). Ova crkva je izvor ponosa Prizrena i treba da je poštuju svi", poručili su iz manastira Visoki Dečani.

Naveli su da objavljivanje istorijski pristrasnih i nekompetentnih tekstova koji generišu pogrešne informacije i negiraju identitet onih koji veruju u ovu svetu crkvu ne samo da je duboko uvredljivo već i podriva profesionalno novinarstvo i podstiče etničku i versku netrpeljivost.

"Štaviše, ova crkva je pretrpela velika oštećenja tokom masovnih nereda kosovskih Albanaca 2004. godine, kada su izgrednici uneli burad zapaljenog katrana, oštetivši srednjovekovne freske i crkveni zvonik. Istovremeno, sve ostale pravoslavne crkve u Prizrenu su spaljene i oskrnavljene. Većina crkava je od tada obnovljena. Od nereda, crkva je, zajedno sa drugim značajnim srpskim pravoslavnim objektima na Kosovu, uvrštena na listu Svetske baštine u opasnosti", naglasili su.

U međuvremenu, freske su u velikoj meri očistili srpski, italijanski i grčki restauratori.

"Osnova svakog demokratskog društva treba da bude poštovanje različitih verskih i kulturnih identiteta, koji u svom univerzalnom značenju pripadaju svim narodima Kosova, Evrope i celog sveta. Mediji koji šire lažne vesti i indirektno podstiču etničko nasilje i sektaštvo su štetni po Kosovo i ističu potrebu za dugoročnom zaštitom srpskog pravoslavnog nasleđa u regionu", poručeno je iz Visokih Dečana.